‘Organisatie Rijkswaterstaat remt digitale transformatie’

De digitale samenwerking komt in de sector infrastructuur traag van de grond. Grote spelers als Rijkswaterstaat, ProRail en Alliander slagen er niet in hun activiteiten goed op elkaar af te stemmen. Ze werken vaak langs elkaar heen, wat tot inefficiënties leidt. Dit stelt de Tilburgse promovendus David Wodak in een gesprek met Tilburg University Magazine.

Wodak onderzocht waarom de digitale transformatie zo traag gaat. ‘De grootste struikelblokken zijn niet technisch maar organisatorisch,’ concludeert hij. 

Nederland zou leider in smart infra kunnen worden bij betere samenwerking. Nu gaat dat meestal ad-hoc. Informatie wordt via papieren rapporten en Excel-bestanden gedeeld. 

De voordelen van digitale samenwerking zijn volgens Wodak talrijk. ‘Neem bijvoorbeeld windmolenparken op zee. Die zijn uitgerust met sensoren die waardevolle gegevens verzamelen over luchtdruk en windsnelheid. Als deze gegevens breder zouden worden gedeeld, zou onderhoud efficiënter kunnen worden gepland.’

Digitalisering is ook cruciaal voor de energietransitie. ‘Als de overheid wil dat meer mensen overstappen van de auto naar de trein, heeft ProRail een goed functionerend spoorwegnet nodig. Dat vereist ook voldoende vermogen van energieleveranciers als Alliander,’ verduidelijkt Wodak. ‘Zonder effectieve digitale samenwerking ontstaan er knelpunten.’

Barrières

De Tilburgse onderzoeker ziet naast het eerder genoemde gebrek aan standaardisatie nog drie andere grote barrières. Zo zijn er nogal wat juridische beperkingen. Sommige wetten die het delen van gegevens beperken, dateren uit het pre-digitale tijdperk, vindt hij.

Ook signaleert Wodak vertrouwensproblemen. ‘Bedrijven aarzelen om gevoelige informatie te delen zonder een centrale, veilige infrastructuur.’

En tenslotte komen er veel organisatorische obstakels voor. ‘Zelfs als technologie beschikbaar is, is er vaak geen duidelijke implementatiestrategie. Technici, juristen en managers werken niet effectief samen.’

Om de digitalisering in de infrastructuursector te versnellen, stelt Wodak drie belangrijke oplossingen voor. Ten eerste moeten technici, juristen en managers vanaf het begin van digitaliseringsprojecten samenwerken in multidisciplinaire teams. ‘In een casestudy werden juridische experts al vroeg betrokken, maar later uitgesloten, wat onnodige juridische zorgen bij managers veroorzaakte,’ legt Wodak uit. Ten tweede moet de overheid de regelgeving aanpassen aan het digitale tijdperk, terwijl de privacy en veiligheid behouden blijven. Tot slot moeten infrastructuurbedrijven overstappen van geïsoleerde systemen naar interoperabele platforms die gecentraliseerde toegang tot data bieden.
Wodak is promovendus Information Systems & Operations Management aan de Universiteit Tilburg.